Тыңдалу 5-тапсырма, жасалған сөз тіркестерін ойлауға арналған, мәтінде тыңдау, бұлау, айту, қабылдау, ойын, түсіндіру

Жауаптағы сөздерді пайда жасау үшін біздің мәтіндегі сөздерге қарастырып, олардын мағынасын тану керек. Осылайша ойлағанда, сөздерді 5 төменгі категорияларға бөлу мүмкін:

1. Тыңдау — бұл кез-келген сөздерді көріп, оның мағынасын табу үшін издеп тұруды айтатын процесс. Мысалы, мәтіндегі «кітап», «әке», «бала» сөздерін тыңдауға болады.

2. Бұлау — бұл мәтінін оқушыды сөзді анықтау үшін қашу процессі. Мысалы, «Сөз тіркесі арқылы сөйлем құрамыз.» бұлау үшін «сөз тіркесі», «сөйлем», «құрамыз» сөздерін бұлап жазу керек.

3. Айту — бұл бірге сөйлем құрамызды анықтау процессі. Ол ‘немесе’, ‘ама’, ‘әрине’ сөздерін пайдалану арқылы жасалуы мүмкін. Мысалы, «Ол бір ұстаз, немесе ол оқушы» сөйлемін айту үшін «немесе» сөзін пайдаланамыз.

4. Қабылдау — бұл мәтіндегі сөздерді ішіне алу процессі. Мысалы, «Сөз тіркесі арқылы ойлау.» сөйлемін оқуды істей аламыз.

5. Ойын — бұл біреу іздер тапсыру үшін сөздерді оқудағы дереулерге сөздерді мына әрекеттермен ойнау процессі. Мысалы, «Тыңдалу 5-тапсырма.» мәтіндегі «ойлауға», «болдырмауға», «мәтінде», «табуда», «мына» сөздерді ойнау.

Тіркестерді қолдана отырып мәтінде ынталандырылатын сөйлемдер:
— Сөйлемді тыңдау жасаларымыз.
— Біз сөз тіркесі арқылы сөйлем құрамыз.
— Сөйлемді айту немесе ойламас болатын.
— Сөйлемді қалыпта табуды қасайтын жолымыз бар.
— Сөйлемді ойындау көп әрекет суретімен орыналуы керек.

Мына сөйлемдегі сөздерді ойлағанда, сен болашақта қалай сөйлемдер құруың керек екенін түсінесің.